Madeira  

Is een versterkte zeer lang houdbare wijn, afkomstig van het eiland Madeira, oorspronkelijk gemaakt van vijf soorten witte druivenrassen, elk met zijn eigen smaakkarakteristiek, variërend van zoet tot droog. De madeira werd naar de druif genoemd waar hij van gemaakt was:

• Sercial (droog) een amberkleurige, droge wijn die vaak als aperitief wordt gedronken, of visgerechten zoals tonijn De sercial-druiven groeien op circa 800 m hoogte; lager zouden ze door de grotere warmte een hogere suikerconcentratie bereiken.
• Terrantez (half droog) een druif met een zeer lage opbrengst, waneer de wijnen oud zijn ervaar je zeer veel complexiteit in de wijn.
• Verdelho (half droog) de van wijngaarden op circa 500 m hoogte afkomstige Verdelho is een medium-droge, tropische wijn en kan als aperitief maar ook als dessertwijn worden gedronken.
• Boal (half zoet) de volle, aardse naar noot smakende Boal is een goede begeleider van harde kazen.
• Malvasia (zoet) de volzoete Malvasia is ziltig, met een duidelijke smaak van melasse die zelfs bij koffie uitstekend combineert.

Tegenwoordig wordt de meeste madeira van één blauw druivenras  gemaakt; Tinta negra die er beter groeit. Wel worden de vier typen madeira uit die ene druivensoort geproduceerd. De naamgeving is dan niet meer de naam van de druif maar het smaaktype (droog t/m zoet).

Na de catastrofale vernietiging van de wijnstokken door druifluis in het jaar 1875 werden de meeste wijngaarden opnieuw beplant met de Tinta Negra, een variant van de 'Pinot Noir'. Veel madeira bestaat voor 85% uit deze druif.

Van de 2000 hectare die voor wijngaarden geschikt is wordt maar 600 hectare ook werkelijk benut. Het telen van bananen is lucratiever. De wijn is kostbaar en na de Tweede Wereldoorlog heeft zij haar populariteit op de Europese wijnmarkt grotendeels verloren. Madeira als aperitief en ook als wijn bij de maaltijd was ooit gebruikelijk maar helaas zie je de wijn steeds minder vaak op de wijnkaarten van restaurants.

 'Henriques & Henriques'  

Opgericht in het jaar 1850 op het Portugese eiland Madeira  door João Gonçalves Henriques. de zonen van oprichter, Francisco Eduardo en João Joaquim Henriques namen in het jaar 1912 het bedrijf over, onder de naam Henriques & Henriques zij vormde de basis voor het succes dat tot op de dag van vandaag nog steeds voortduurt.

15 jaar later richte het bedrijf zich op de productie van eigen wijnen.

Vandaag de dag is Henriques & Henriques de enige wijnproducent op Madeira met eigen wijngaarden en bouwt  voort op de oude familietradities die wereldwijd van grote erkenning genieten.

Henriques & Henriques zelf staat bekend om zijn uitzonderlijke kwaliteit, met als belangrijkste doel: balans, dat zich uit in de fijne verhouding van de aroma’s.

Deze balans is ook te vinden in de verhoudingen tussen suikergehalte en frisheid. Het zoet dient namelijk altijd voldoende tegenwicht te krijgen. Dat is hier bij uitstek het geval, of het nou gaat om een ‘dry’ of een ‘sweet’ madeira. 
Ook in het wijnmaken is deze plek uniek. Dat de wijnen op het gewenste zoetgehalte versterkt worden met alcohol, dat treffen we op meer plekken aan. Maar (al dan niet natuurlijke) verwarming van deze versterkte wijn, met een bewuste volledige oxidatie.

Het resultaat wordt al eeuwen gevierd: amberkleurige, complexe, intens geurende wijnen, altijd met verfrissende citrus zuren, en onverwoestbaar tot in de eeuwigheid dat ervaar ik door het proeven van een madeira gemaakt van het druivenras Sercial uit het jaar 1928 en een Verdelho uit 1932... nooit in mijn leven zulke oude wijn mogen proeven. 

Hoe word Madeira gemaakt?

Estufagem Methode

De madeira word verwarmd en minstens drie maanden in eikenhouten vaten van 480 liter bij 45 graden Celsius in hete loodsen (estufas) bewaard. Gematigde temperaturen over een langere periode zijn beter. Beter zou zijn helemaal geen kunstmatige warmte te gebruiken, maar de wijn jarenlang op een zondoorstoofde vliering te laten liggen. Als de wijn uit de loodsen komt, heeft hij de enigszins gekaramelliseerde smaak waaraan alle madeira's zijn te herkennen. De industriële verwarming of verblijf in een estufado neemt drie maanden in beslag.

Canteiro Methode

De nog kleinere en conservatieve traditionele huizen laten hun wijn vijf jaar lang op vaten rusten en verwarmen door de zon.

Net als bij port kent men bij madera-wijn vintage, dat wil zeggen: van één oogstjaar. Een vintage wordt gemaakt van één enkel druivenras, en moet minstens 20 jaar rijpen. Het instituut (Instituto do Vinho da Madeira) stelt regels op of een bepaalde madeira de naam vintage mag dragen.

Sommige van de allerbeste wijnen kunnen een eeuw op vat of in glazen demi-johns verblijven, voordat ze worden gebotteld. De daaropvolgende flesrijping is ook bijzonder traag, zodat madeirawijnen tot de langst houdbare ter wereld behoren. De kurken moeten iedere 35 jaar worden vervangen en, anders dan bij andere wijnen op fles, moet de fles staande worden bewaard.Er zijn madeira's uit de 18e eeuw die nog steeds fantastisch in topconditie zijn.